Jak zwiększyć sprawność poznawczą metodami behawioralnymi?
Autor: mgr Sylwia Sumińska, Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy
Źródło: Jak zwiększyć sprawność poznawczą metodami behawioralnymi?, Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka, 2021, nr 4, s. 3-5
Sprawność poznawcza jest ważnym elementem codziennego funkcjonowania, jako że odpowiada ona za jakość wykonywanej pracy. Obniżenie jej poziomu, pojawiające się wraz z wiekiem bądź w wyniku nieodpowiedniego stylu życia, przyczynia się m.in. do spadku efektywności pracy, wzrostu liczby błędów i wypadków, pogorszenia relacji społecznych. Dla zdrowia mózgu fundamentalnych jest kilka czynników, które kryją się w skrócie SEEDS (ang. seeds – sadzenie i hodowanie ziaren). Wymieńmy je kolejno: S – wsparcie społeczne (social support), E – ćwiczenia fizyczne (exercise), E – edukacja przez całe życie (education), D – zdrowa dieta (diet) oraz S – zdrowy sen (sleep)1.
Strategie wspomagania pamięci dzielą się na trzy kategorie2: wspomaganie plastyczności neuronalnej, reorganizacja sieci połączeń neuronalnych w wyniku stosowania odpowiedniej diety oraz podejmowania aktywności fizycznej, zapobieganie zmianom neurodegeneracyjnym poprzez aktywność poznawczą i treningi umysłowe oraz stosowanie wspomagających substancji chemicznych. Aby przeciwdziałać procesowi obniżenia sprawności poznawczej, zwiększać efektywność w pracy i przyczyniać się do wzrostu bezpieczeństwa w pracy, należy postępować zgodnie z rekomendacjami, dotyczącymi dbałości o sprawność poznawczą. W serwisie omówiono najważniejsze aspekty stylu życia, wpływające na poziom funkcjonowania poznawczego. Przedstawiono także wyniki badań w tym zakresie.
_______________________
- Arden, J.B. Neuronauka w psychoterapeutycznym procesie zmiany. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017.
- Vetulani, J. Mózg: fascynacje, problemy, tajemnice. Homini, Kraków 2014.